Xuôi mái chèo trên cánh đồng đúng vào mùa sen nở rộ thì còn gì thích thú hơn. Chiếc xuồng nhỏ lướt đi êm ả trên mặt nước trong xanh, khua động các tán lá đang khẽ mình động đậy. Từng đóa sen nấp mình thẹn thùng, đung đưa trong gió, thoảng hương thơm ngào ngạt, man mát đến dễ chịu.
Người dân miệt Tháp Mười hẵn không ai xa lạ gì với nghề trồng sen, mua sen và bán sen. Nó đã trở thành nét văn hóa đặc trưng của xứ sở được mệnh danh:
"Tháp Mười đẹp nhất bông sen
Việt Nam đẹp nhất có tên bác Hồ"
Không ai biết thực sự sen và nghề trồng sen trên vùng đất này có từ bao giờ. Thuở còn nam tiến, dân tứ chiến, tứ phương đua nhau khai khẩn đất hoang, mở mang canh tác thì loại cây này đã có từ trước đó rất lâu. Nhưng chắc chắn là sen đã gắn bó sâu sắc với đời sống cũng như văn hóa sinh hoạt, ứng xử của người dân miệt Tháp mười.
Về Tháp Mười đừng quên thưởng thức các loại hào sản, mĩ vị được chế biến từ sen. Quả thật, sen được chế biến thành rất nhiều món ăn, thức uống, mà khi về tận nơi đây, ta mới thấy được sự phong phú, đa dạng đến chừng nào.
- Củ sen:
Còn được dọi là liên ngẫu, là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, rất có ích cho sức khỏe nhất là đối với phụ nữ.
Theo đông y, củ sen có vị ngọt nhẫn, tính mát, tác dụng cầm máu, tiêu ứ huyết, lợi tiểu, an thần, bổ thận. Thường dùng trong các trường hợp xuất huyết (đi câu ra máu, tiểu ra máu, băng huyết...), đi tiểu khó, tiêu chảy, sỏi thận, mất ngủ,...
- Hạt sen:
Còn được gọi là liên nhục. Hạt sen sau khi đã bỏ mầm, có vị ngọt, tác dụng dưỡng tâm, là thực phẩm bỗ dưỡng, dược liệu quý. Hạt sen rất có ích cho người suy nhược cơ thể , mất ngủ, lỵ, tiết tả, di mộng tinh.
- Tim (tâm) sen:
Còn gọi là liên tử nhục. Vị ngọt, tính ấm, có công dụng dưỡng âm ích thận, bỗ tỳ. Có thể dùng như trà.
Sách Nhật hoa tử bản thảo cho rằng : liên tử có tác dụng trị yêu thống. Sách Bản thảo cương mục cũng viết: “Liên tử giao tâm thận, hậu tràng vị, cố tinh khí, cường cân cốt, bổ hư tổn, lợi nhĩ mục, trừ hàn thấp”. Bởi vậy, hạt sen rất thích hợp với chứng đau lưng mạn tính do thận hư hoặc có kèm theo hàn thấp.
Theo kinh nghiệm dân gian, khi mất ngủ, ngoài việc dùng các thuốc an thần của y học hiện đại, người ta uống cả trà Tim sen. Đây không phải là công dụng duy nhất của loại trà này.
Theo y thư cổ, trà Tim sen có công dụng thanh tâm (giải nhiệt trong tạng tâm), giáng áp (hạ huyết áp), sáp tinh (giữ cho tinh khí được bền chặt) và chỉ huyết (cầm máu).
Tim sen thường được dùng để chữa các chứng bệnh như: Đau đầu choáng mắt hoa, hồi hộp đánh trống ngực, nhịp tim đập nhanh, chữa mất ngủ kéo dài, hạ huyết áp.
Chuyện ăn sen, uống sen... thưởng thức mĩ vị từ sen đã hình thành đặc trưng văn hóa ẩm thực vùng Tháp Mười mà không phải nơi nào cũng có. Tình người Tháp mười với sen cũng không khác chi tình người nông dân gắn bó với cây lúa nước từ ngàn xưa.
Qua đó, càng biết được nhiều món ăn cũng như rất nhiều công dụng hữu ích từ sen thì ta càng thấy rõ tầm quan trọng của sen trong đời sống của người dân Tháp Mười. Phải chăng, để đáp lại tấm lòng cần mẫn, chịu thương, chịu khó mà thiên nhiên luôn ưu ái cho những mùa sen bội thu để những nụ cười luôn được thật sự rạng rỡ trên gương mặt của những người con xứ đồng sen.
"Hò... ơ...ớ...ơ... Ai về Đồng Tháp mà nghe, hương sen trong gió...
Hò...ơ...ớ...ơ... Hương sen trong gió... ờ... lời ai... trao tình"
Cooky.vn