Nếu như ở Thanh Hóa có bánh gai, ở Quảng Ngãi có kẹo gương thì ở Hà Tĩnh có kẹo cu đơ (hay còn gọi là kẹo đậu phộng), một loại kẹo gắn liền với tuổi thơ của tôi. Mỗi lần đi xa quê hương, khi nghe được câu hát "đi mô rồi cũng nhớ về Hà Tĩnh" lại làm lòng tôi có cảm giác nôn nao, khó tả, nhớ về hương vị của loại kẹo này.
Nếu như ở Thanh Hóa có bánh gai, ở Quảng Ngãi có kẹo gương thì ở Hà Tĩnh có kẹo cu đơ (hay còn gọi là kẹo đậu phộng), một loại kẹo gắn liền với tuổi thơ của tôi. Mỗi lần đi xa quê hương, khi nghe được câu hát "đi mô rồi cũng nhớ về Hà Tĩnh" lại làm lòng tôi có cảm giác nôn nao, khó tả, nhớ về hương vị của loại kẹo này.
Kẹo cu đơ lúc đầu có tên là cu hai. Sau này khi phong trào Tây học nở rộ, từ "hai" được các ông nghè nơi đây chuyển sang tiếng Pháp là "Deux" cho nó trí thức. Từ đó, "cu deux" được đọc chệch thành cu đơ.
Cái tên "cu đơ" được hiểu đơn giản như thế này, loại kẹo khi ăn vừa cứng, vừa giòn giòn, mềm mềm hòa quyện vào nhau. Hương thơm nhẹ, cay của gừng kết hợp với vị ngọt ngào của mật mía, bùi bùi của đậu phộng khiến cho bạn cảm thấy rất lạ mà ngon. Không những thế khi ăn miếng đầu tiên những miếng kẹo dính vào răng gây cảm giác rất khó chịu, để một lúc lâu bạn sẽ cảm nhận được hương vị rõ rệt của loại kẹo này.
Công đoạn làm cu đơ nghe qua thì dễ nhưng hóa ra lại khó làm. Để có được miếng kẹo cu đơ thơm ngon thì người làm bánh phải tuân thủ những quy trình nghiêm ngặt.
>> Xem thêm: Cách làm kẹo cu đơ giòn giòn thơm thơm
Trước tiên, chọn mật là phải mật mía nguyên chất, thật trong vàng óng và phải lấy mật mía ở vùng đồi chứ không mua ở vùng sông. Đồ đựng mật phải là chum sành trơn bóng để chất liệu của mật không bị biến chất. Rồi lạc (đậu phộng) phải là loại hạt nhỏ, không bị lép, thối, không bị sâu mọt, không bị trầy vỏ lụa ngoài. Và cuối cùng, bánh tráng phải nhỏ hơn bánh thường, các nếp quăn đều, khi nướng không được để bánh thủng và phải chín đều.
Có đủ mật, đậu phộng, bánh tráng thượng phẩm chưa hẳn đã nấu được kẹo ngon vì kỹ thuật nấu mới là bước quan trọng. Theo quy trình thì khi mật sôi sục mới cho gừng, lạc vào khuấy đều tay, liên tục theo chiều kim đồng hồ nếu không lạc sẽ bị trầy vỏ hoặc chìm xuống đáy nồi và bị cháy, kẹo sẽ bị đắng.
Khi bắt đầu ngửi thấy mùi thơm, người ta dùng đũa nhỏ một giọt mật vào bát nước lã. Giọt mật khi rơi xuống nước tròn vo, không bẹp, không tan loãng là múc ra cho vào bánh tráng. Đây là điểm cốt lõi trong kỹ thuật nấu bởi nếu sớm quá kẹo sẽ dẻo, kết dính yếu, mật non, lạc chưa chín, nếu muộn quá mật cháy, lạc cháy, bánh sẽ bị đắng. Cuối cùng, người ta nhỏ vào một ít mạch nha cho kẹo có mùi thơm rồi úp lên một chiếc bánh tráng nữa là được.
Nếu bạn muốn hưởng trọn vị khi thưởng thức thì đừng quên uống kèm 1 ly trà xanh sẽ rất ngon và tuyệt. Đúng như rằng các cụ vừa thưởng thức vừa ngâm nga:
"Chè xanh thêm chút gừng cay
Cu đơ Hà Tĩnh làm say lòng người"
Ngoài món kẹo cu đơ, đến với Hà Tĩnh, bạn sẽ và còn được thưởng thức nhiều món ăn, đặc sản khác nữa như bánh đa vừng, gỏi cá đục, mực Vũng Áng, bưởi Phúc Trạch... Hãy dừng chân lại mua ngay món quà này dành tặng người thân, bạn bè nhé!
>> Xem thêm: "hết thèm" với 5 món ăn đậm chất Hà Tĩnh
Tổng hợp