Mỗi chúng ta đều biết hạt tiêu là gia vị được sử dụng nhiều và là gia vị đặc trưng tạo nên hương vị cay nồng cho món ăn. Xuất xứ từ đất nước Ấn Độ từ thời xa xưa, tiêu là gia vị không thể thiếu cho các món ăn. Bên cạnh đó, tiêu còn được sử dụng chưa bệnh trong y học cổ truyền, rất hữu hiệu. Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu sâu hơn về loại gia vị đặc biệt này nhé!
Phân loại hạt tiêu
Tiêu có 2 loại phổ biến, đó chính là tiêu đen và tiêu trắng (tiêu sọ). Ngoài sợ khác nhau về màu sắc thì 2 loại tiêu này có chút khác biệt về mùi vị. Cụ thể là:
Tiêu xanh: Tùy vào thời gian thu hoạch hồ tiêu mà ta có thể có loại tiêu xanh này. Tiêu xanh, tiêu đen và tiêu trắng cùng 1 cây.
Tiêu trắng (tiêu sọ): Loại tiêu này có hương vị hơi nhạt, nhưng có vị cay đậm. Có thể dùng làm gia vị để nấu thịt và xào rau.
Tiêu đen: Lại có hương vị đậm đà, có tác dụng điều vị khiến khi ăn chúng ta có cảm giác ngon miệng. Tiêu đen chủ yếu dùng để nấu hoặc kho các món thịt, đặc biệt là thịt bò.
Tiêu đỏ: Là loại hồ tiêu chín cây hoặc được thu hái khi rất già, ủ chín sau đó được chế biến theo cách thức đặc biệt để giữ màu đỏ của vỏ. Hồ tiêu đỏ có màu đỏ thẫm hơi ngả đen
Ngoài ra, hạt tiêu còn được chế biến ra nhiều loại: Tiêu muối, tiêu xanh, tiêu xanh khử nước, tiêu đỏ...
Tiêu - Sức mạnh trong ẩm thực
Vì sao tiêu là loại gia vị được yêu thích nhất trên toàn thế giới. Trong món ăn tiêu được ví như "người quân tử", không lấn át hương vị của các nguyên liệu khác mà còn tạo môi trường cho các nguyên liệu khác nổi bật.
Tiêu chứa chất piperine, chất này giúp cơ thể người dễ hấp thu các chất dinh dưỡng có nguồn gốc từ thực phẩm. Tiêu không cay ứa lệ như ớt nhưng cũng đủ làm thông mũi kèm mùi hương dễ chịu lan tỏa trong vòm họng.
Trong ẩn thực Việt Nam, gia vị tiêu không thể thiếu trong các món kho: thịt kho tiêu, cá kho tiêu... Tuy đơn giản nhưng thiếu nó món ăn sẽ mất đi vị đậm đà cũng như tinh túy của món ăn đấy.
Lưu ý khi sử dụng hạt tiêu làm gia vị
- Bất luận hạt tiêu đen hay tiêu trắng đều không được chiên/rán, xào trong dầu mỡ ở nhiệt độ cao. Chỉ khi món ăn sắp cho ra đĩa thì mới cho hạt tiêu vào.
- Hạt tiêu đen chứa nhiều dầu thơm dễ bay hơi hơn hạt tiêu trắng, khi nấu cùng với thịt không nên nấu quá lâu để tránh bay mất vị thơm. Khi cất giữ, hạt tiêu tươi có thể để ở ngăn lạnh, hạt tiêu bột nên để trong hộp đóng kín, tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào và tránh nơi ẩm ướt, thời gian cũng không nên để quá lâu.
- Các loại tiêu muối, tiêu xanh, tiêu xanh khử nước, tiêu đỏ… có thể bỏ chung vào thực phẩm trước khi đun nấu. Các loại này khi được chế biến thành thương phẩm thường có hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất trên bao bì.
Hồ tiêu - "Vàng đen" trong y học
Vào thời Trung Cổ, hạt tiêu được đánh giá rất cao như một loại “vàng đen” mà chỉ những tầng lớp giàu có mới đủ khả năng sở hữu chúng. Bởi lẽ hạt tiêu ngoài là gia vị nó còn có nhiều tác dụng trong y học.
Tẩy trừ hàn khí: Dùng cho các bệnh như đau dạ dày, nôn do lạnh dạ dày và cả đau bụng đi ngoài do lạnh bụng. Người bị dạ dày lạnh khi ăn những món ăn lạnh tốt nhất nên rắc thêm một ít hạt tiêu trắng để trừ lạnh, chống hàn.
Tăng cảm giác ngon miệng: Tỉnh tì, khai vị, dùng hạt tiêu bột để điều vị cho món ăn sẽ làm tăng thêm cảm giác thèm ăn, có tác dụng trị liệu chứng chán ăn, ăn không ngon và tiêu hóa không tốt.
Kích thích hệ thần kinh: Hạt tiêu đã chứng minh khả năng kích thích hệ thần kinh, lưu thông máu, giữ ấm tay chân khi bị lạnh và màng nhầy của mũi. Các bệnh nhân bị suy hô hấp thường cần đến hơi tiêu để có thể thông mũi.
Tuy nhiên hạt tiêu có tính nóng, thậm chí còn nóng hơn cả ớt cay, người bị nhiệt hoặc phát viêm cần hạn chế sử dụng hoặc tạm thời không nên dùng.
Tiêu tuy chỉ là một gia vị rẻ tiền hàng ngày nhưng công dụng mà nó đem lại cho không hề rẻ đấy nhé!
Xu Xu
