Đỗ trọng là một trong những dược liệu quý, được sử dụng lâu đời trong dân gian. Đỗ trọng có tác dụng giúp bổ thận, tráng dương, mạnh gân cốt, an thai… Tinh chất của đỗ trọng cũng là thành phần chính có trong Viên khớp Bách Xà.
Đỗ trọng hay tư trọng, ty liên bì, có tên khoa học là Eucommia ulmoides Oliv, họ đỗ trọng. Đây là loại cây thân gỗ sống lâu năm, hàng năm rụng lá. Cây cao từ 15 – 20m, đường kính độ 33 – 50cm, cành mọc chếch, tán cây hình tròn. Vỏ cây màu xám, lá mọc cách, hình tròn trứng, phía cuống hình bầu dục hay hình thùy, đuôi lá nhọn, lá xanh hình răng cưa.
Bộ phận được dùng làm dược liệu là vỏ thân cây đã phơi hay sấy khô. Từng tấm vỏ phẳng hoặc hai bên mép hơi cong vào, to nhỏ không đều, dày 0,2 – 0,5 cm. Mặt ngoài vỏ màu nâu nhạt hoặc màu hạt dẻ, có nhiều nếp nhăn dọc và vết tích của cành con. Mặt trong vỏ màu tím sẫm, trơn, chất giòn, dễ bẻ gãy, mặt bẻ có nhiều sợi màu trắng bạc, có tính đàn hồi như cao su.
Theo đông y
Đỗ trọng vị ngọt hơi cay, tính ôn, vào kinh can và thận, có tác dụng ôn thận, tráng dương, làm khỏe gân cốt, an thai, hạ huyết áp, giảm cholesterol trong máu, trấn tĩnh giảm đau, khôi phục công năng co bóp bình thường của tử cung... Có thể dùng đỗ trọng cho các trường hợp can thận bất túc, đau đầu, hoa mắt chóng mặt, điếc tai, đau lưng mỏi gối, liệt dương hay phụ nữ có thai cơ thể suy nhược, động thai doạ sảy thai, tăng huyết áp…
Theo tây y
Thành phần hoá học của đỗ trọng gồm: Guttapeca, alkaloid, flanovoids, iridoids, glicosides, phenol, geniposid, acid geniposidic, ulmoprenol, acid chlorogenic, aucubin, loganin, chất màu, albumin, chất béo, tinh dầu và muối vô cơ.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, đỗ trọng là thuốc hạ huyết áp tự nhiên an toàn. Nước sắc và rượu đều có tác dụng hạ huyết áp. Đặc biệt, nước sắc đỗ trọng sao (sao nhỏ lửa cho đứt các sợi nhựa) có tác dụng hạ huyết áp tốt hơn lúc còn sống. Đồng thời, có tác dụng giảm hàm lượng cholesterol trong máu, làm giãn mạch, tăng lưu lượng máu trong động mạch vành, trấn tĩnh, an thần, kháng khuẩn, kháng viêm…
Gia vị trong nấu ăn
Bên cạnh những công dụng ở trên, chúng ta không thể không nhắc đến một số món ăn làm từ đỗ trọng như: Gà ác tiềm thuốc bắc, đuôi heo hầm thuốc bắc...
Gà ác tiềm thuốc bắc có hương thơm đặc trưng của các loại hương liệu, thịt gà mềm thấm gia vị, có tác dụng chống mệt mỏi, đau đầu, suy nhược cơ thể... Đây được xem như là bài thuốc bồi bổ cơ thể, sức khỏe cho người bị ốm, cho phụ nữ mang thai, cho người già rất hiệu quả.
Xem công thức: Cách làm gà ác tiềm thuốc bắc
Hay là món đuôi heo hầm thuốc bắc, vị ngọt của heo kết hợp với mùi thơm của các loại thuốc bắc (đỗ trọng) khiến cho món ăn trở nên hấp dẫn. Không chỉ vậy, nó có tác dụng chữa bệnh và bồi bổ cơ thể vì vậy khi hầm với đuôi heo sẽ rất có lợi cho sức khỏe, dễ ăn mà con rất ngon miệng thích hợp với những người vừa ốm dậy hay người bị suy nhược cơ thể vì làm việc quá sức.
Xem công thức: Cách làm đuôi heo hầm thuốc bắc
Cooky.vn