Những loại trái cây truyền thống ý nghĩa nên bày trong mâm ngũ quả ngày Tết ba miền

bởi Salted Egg N

Mỗi vùng miền, mỗi gia đình có những quan niệm khác nhau, vì thế cách bày mâm ngũ quả cũng khác nhau. Bài viết dưới đây gợi ý cho các bạn những loại quả truyền thống có thể chưng bày trên mâm ngũ quả, phù hợp với văn hóa từng vùng miền.

Truyền thống ngày Tết của người Việt Nam ta không thế thiếu mâm ngũ quả. Người Việt bày mâm ngũ quả để thể hiện lòng thành với thần linh gia tiên, qua đó là lời cầu chúc những điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới.

Mỗi vùng miền, mỗi gia đình có những quan niệm khác nhau, vì thế cách bày mâm ngũ quả cũng khác nhau. Bài viết dưới đây gợi ý cho các bạn những loại quả truyền thống có thể chưng bày trên mâm ngũ quả, phù hợp với văn hóa từng vùng miền.

Mâm ngũ quả miền Bắc - Thuyết ngũ hành âm dương phối triển

Miền Bắc coi trọng thuyết ngũ hành theo văn hóa phương Đông, vạn vật dung hòa, âm dương phối triển, nên mâm ngũ quả thường sẽ có màu sắc hài hòa ứng với 5 hành Kim Mộc Thủy Hỏa Thổ cũng như ước muốn của con người về ngũ phúc lâm môn: Trường thọ - Phú quý - An khang - Hảo đức - Thiện chung

1. Chuối - hành Mộc

Chuối trong mâm ngũ quả phải là nải chuối xanh, tượng trưng cho hành Mộc. Nải chuối được đặt dưới cùng, nâng đỡ toàn bộ những quả khác, với ý nghĩa của sự sum vầy, quần tụ, đầm ấm.

• Cách chọn: Chọn nải chuối xanh đậm, đều màu, đều quả, vỏ căng, có độ bóng. Không nên mua chuối có vỏ màu xanh nhạt, chuối sẽ khó chín.

2. Đào - hành Kim

Đào tượng trưng cho hành Kim, mang lai sự giàu có, sức khỏe, tuổi thọ và thăng quan tiến chức trong năm mới. Ngoài ra, mận và lê cũng thuộc hành Kim và được chưng trong mâm ngũ quả.

3. Bưởi - hành Thổ

Quả bưởi thường đặt chính giữa mâm ngũ quả, mang đến sự giàu sang, may mắn, an khang, thịnh vượng. Khi mua bưởi bày mâm ngũ quả, nên chọn giống bưởi năm roi hoặc bưởi da xanh.

Ngày nay, các gia đình thường chưng thêm quả phật thủ - một loại quả cùng họ với bưởi, có hình dáng như bàn tay phật. Người ta quan niệm rằng mùi hương của phật thủ lưu giữ thần linh gia tiên trong nhà lâu hơn để phù hộ cho gia đình. Ngoài ra, tượng trưng cho trái cây hành Thổ còn có quả cam, quýt,..

4. Hồng - hành Hỏa

Hồng mang màu sắc hồng hào, tươi tốt đến cho gia đình trong năm mới.

• Cách chọn: nên mua những quả hồng còn nguyên cuống, cuống đầy đặn. Vỏ quả có màu cam đều đặn, láng bóng. Khi ấn vào thấy cứng cáp chắc tay, không bị nhũn.

Dưa hấu, ớt, thanh long, táo cũng thuộc hành Hỏa và được xuất hiện nhiều trong mâm ngũ quả miền Bắc.

5. Nho - hành Thủy

Nho đại diện cho sự thành công, biến hung thành cát, hóa rủi ro thành may mắn. Ngoài nho thuộc hành Thủy, người ta cũng thường dùng măng cụt, sapoche chưng trong mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả miền Nam - Chỉ cầu mong "dừa đủ"

Miền Nam được thiên nhiên ưu đãi nên trái cây phong phú đa dạng. Mâm ngũ quả của người miền Nam cũng đặc biệt được chú trọng. Họ thường chọn 5 loại quả, ghép tên với nhau thể hiện ước muốn của gia đình như: Cầu - sung - dừa - đủ - xài. Khác với miền Bắc, người miền Nam không bày chuối, cam, quýt, ớt  trên mâm ngũ quả. Họ tránh chúi nhủi (đồng âm với quả chuối), tránh quan niệm “quýt đành cam đoạn” và tránh luôn những quả cay đắng.

1. Mãng cầu

• Ý nghĩa: cầu chúc mọi sự được như ý, làm ăn suôn sẻ, sức khỏe dồi dào.
• Cách chọn: chọn quả có gai to, khoảng cách giữa các gai tương đối lớn. Không mua những quả mãng cầu có vỏ xỉn màu.

2. Dừa

• Ý nghĩa: Dừa là một trong những loại trái cây được các nghệ nhân tạo hình nhiều trong dịp Tết, đa dạng, phong phú và vô cùng bắt mắt. Dừa thể hiện mong muốn được đủ đầy viên mãn, không túng thiếu trong vạn sự.

3. Đu đủ

• Ý nghĩa: hình ảnh trái đu đủ cũng như cái tên của nó tượng trưng cho sự thịnh vượng trong mọi mặt: tiền tài, tình cảm, con cháu, sức khỏe,...
• Cách chọn: Đu đủ chín cây sờ vào thấy mềm đều, vỏ không sáng bóng vàng đều mà sẽ có một lớp nấm trắng, thỉnh thoảng xuất hiện đốm đen hoặc những chấm xanh trên bề mặt.

4. Xoài

• Ý nghĩa: mong muốn việc tiêu xài, tiền tài trong gia đình được thoải mái, sung túc.
• Cách chọn: chọn quả chín vàng, cầm chắc tay, da đẹp, vỏ mỏng, không bị sần, thâm. Xoài chín có mùi thơm dậy đặc trưng, rõ nhất là ở phần cuống quả. Vì thế, nên dựa vào cả màu sắc và mùi thơm để chọn được độ chín của xoài đúng như ý muốn.

5. Sung

• Ý nghĩa: biểu tượng cho sự sung túc, viên mãn, thịnh vượng, đúng như ý nghĩa cái tên của nó.

Mâm ngũ quả miền Trung - Vạn sự tại tâm

Người miền Trung sống và lớn lên trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt, đời sống khó khăn, chính vì thế, mâm ngũ quả cũng không câu nệ nhiều về mặt hình thức, ý nghĩa. Có quả nào chưng quả đó, họ quan trọng ở tấm lòng.

Xem nội dung đầy đủ