Có thể nói nền ẩm thực Việt Nam rất đa dạng và phong phú, từ những món ăn mặn cho đến các món bánh. Những chiếc lá chuối, lá dừa tuy không đem lại chất dinh dưỡng nhưng cũng góp phần không nhỏ tạo nên nét đặc trưng cho những món ăn mang đậm hương vị Việt.
Những chiếc bánh mặn, ngọt ẩn mình trong lớp lá chuối, lá dứa thơm phức, đem lại một mùi vị rất đặc trưng cho từng món bánh. Cùng khám phá 10 loại bánh "ẩn mình trong lá" đậm hương vị Việt này nhé!
1. Bánh chưng, bánh tét
Bánh chưng, bánh tét là 2 loại bánh cổ truyền ngày Tết Nguyên Đán của người Việt, từ xa xưa, con người đã biết tận dụng những loại lá chuối, lá dong để gói bánh và đã trở thành tục lệ được truyền theo từng thế hệ đến nay.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Những đòn bánh tét, cặp bánh chưng được gói ghém cẩn thẩn và nấu chín với hình dạng tròn của bánh tét, vuông của bánh chưng. Khi nấu xong nhuộm lên một màu xanh lục ngoài vỏ khi bóc từng lớp lá. Hương vị đặc trưng của gạo nếp quyện với hương đậu và thịt nạc luôn khiến người thưởng thức nhớ về cội nguồn. Bánh chưng và bánh tét được ăn kèm với dưa món và củ kiệu để tạo nên mùi vị độc đáo hơn.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
2. Bánh tẻ
Bánh tẻ, còn được gọi là bánh răng bừa, là loại bánh truyền thống ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Bánh được làm từ bột gạo tẻ, gói bằng lá dong hoặc lá chuối và được luộc chín. Mỗi địa phương đều có phương pháp chế biến khác nhau nhưng đều phải qua 2 công đoạn chính là làm nhân và vỏ bánh.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Gạo làm phần vỏ bánh được xay thành bột nước, sau đó đun nhỏ lửa, vừa đun vừa liên tục khuấy để bột mềm và tránh vón cục. Nguyên liệu để làm nhân bánh tẻ truyền thống gồm gạo tẻ, thịt lợn vai, mộc nhĩ. Nhiều địa phương có thể cho thêm lạc, nấm hương. Hiện nay, ngoài bánh nhân thịt, còn có thêm nhân đỗ. Sau khi đã xong vỏ và nhân, người ta lấy một lượng vừa phải phần bột đã cô đặc, đặt lên lá dong rồi rải thịt lên lớp bột rồi cuốn lại theo hình thuôn dài và luộc chín.
3. Bánh gai
Bánh gai (bánh ít) là một món bánh đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, có hình vuông, vừa bằng bàn tay. Ở Bình Định hay một số tỉnh miền Trung khác, bánh ít lá gai hình chóp nhọn, cũng là món ăn có hương vị và cách chế biến tương tự.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Lá gai sau khi được giã ra, luộc lên và trộn với bột nếp sẽ được nặn hình tròn làm vỏ bánh. Nhân bánh thường gồm đỗ xanh nấu chín, giã nhuyễn, mỡ lợn, dừa, hạt sen... thái nhỏ trộn lẫn. Sau khi đặt nhân vào bên trong lớp vỏ sẽ được gói bằng lá chuối và cho vào chõ đồ lên. Không nhuốm màu xanh lục như bánh chưng hay bánh tét, bánh gai thường có màu đen. Bánh có vị ngọt, bùi, thơm ngậy của nhân bánh, mát dẻo của vỏ bánh. Món bánh này thường được thưởng thức như đồ tráng miệng.
4. Bánh phu thê
Bánh phu thê hay còn gọi là bán xu xê, có nguồn gốc từ Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh, chỉ cái tên thôi cũng khiến bạn liên tưởng tới đám cưới, tới cô dâu - chú rể. Và đúng như vậy vì đây là loại bánh được sử dụng ở các đám cưới và đám hỏi của nhiều vùng miền ở Việt Nam.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Vỏ bánh phu thê thường làm từ bột năng. Nhân bánh là đỗ xanh ngâm kỹ, đãi sạch vỏ, đem hấp chín, nghiền mịn, trộn đường và dừa sợi. Bánh thường được gói bằng hai lớp lá, bên trong là lá chuối chống dính, bên ngoài là lá dừa. Ở các đám cưới, đám hỏi, bánh có thể được bọc thêm một lớp giấy màu đỏ. Bánh có vị ngọt của nhân, dai dai của vỏ bánh.
5. Bánh tro
Bánh tro, bánh giò, bánh ú hay bánh nẳng có thành phần chính là gạo nếp, ngâm qua nước tro sau đó được gói bằng lá đót hoặc lá tre đã được luộc qua nước sôi và lau khô. Lá được cuộn thành hình phễu rồi cho gạo nếp vào, gấp lá kín lại thành một khối hình tam giác rồi dùng lạt buộc, sau đó được xâu lại với nhau và bỏ vào nồi luộc. Ở nhiều nơi, bánh được gói theo dạng thuôn dài, tương tự như bánh tẻ.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Vì gạo được ngâm qua nước tro nên khi bóc lớp vỏ bánh, bạn sẽ thấy một màu vàng óng ả ở lớp vỏ, khi ăn sẽ cảm nhận được vị mềm dẻo của gạo nếp. Bánh tro được chấm với mật mía hoặc mật ong để tăng thêm hương vị ngọt ngào thơm dẻo của bánh.
6. Bánh trứng kiến
Bánh trứng kiến là một loại bánh độc đáo của người dân tộc Tày các vùng núi cao. Nguyên liệu chính để làm loại bánh này chính là trứng kiến, bột nếp và đặc biệt được gói bằng một loại lá chỉ mọc phổ biến ở vùng cao, đó là lá vả.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Lá vả dùng để bọc bánh là lá vả non để khi được hấp chín, người ta có thể ăn luôn cả lá. Khi ăn, bạn sẽ luôn cảm nhận được độ dẻo của nếp, vị béo ngậy của trứng kiến và vị mềm của lá vả.
7. Bánh nậm
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Không biết từ bao giờ, người Việt Nam, dù ở bất cứ vùng miền nào đều đã phải lòng món bánh mỏng được gói trong lá chuối có cái tên là lạ: bánh nậm. Bánh nậm trắng ngần điểm nhụy tôm hồng, mặt bằng hình chữ nhật, lát mỏng thanh thanh, kèm với chả tôm, trở thành một món ăn độc đáo, hòa hợp giữa cách ăn bình dân và quý tộc. Ở Huế, bánh nậm còn được làm chay, chỉ có nhân đậu xanh, dùng cho ngày rằm, mồng một.
8. Bánh lá dừa
Về miền Tây, bạn sẽ bắt gặp những người bán hàng rong với các xâu bánh thon dài màu vàng. Đó chính là bánh lá dừa -đứa con cưng của miền Tây Nam Bộ.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Tuy bánh lá dừa nhỏ bé là vậy nhưng để làm thật ngon thì không đơn giản chút nào đâu. Gạo phải là loại nếp dẻo, hạt mẩy, căng tròn, đem vo sạch, ngâm qua đêm cho thấm nước. Đậu xanh cũng được ngâm cho tróc vỏ, đãi sạch. Những quả dừa khô, không quá già được nạo lấy cơm, vắt thành thứ nước cốt đặc sánh, dậy mùi thơm, ngậy rồi trộn cùng gạo nếp, đảo sơ qua cho thấm. Còn phần nhân có thể là cơm dừa băm nhuyễn, trộn đậu xanh, thêm chút muối hoặc chỉ đơn giản là chuối ướp đường.
Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được vị đậm đà, béo của dừa, vị thơm của nếp dẻo, bùi của đậu kết hợp với từng loại nhân, tạo thành món ăn không thể quên.
9. Bánh bột lọc
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Nền ẩm thực Việt Nam, một trong những món bánh gói trong lá nổi tiếng nhất phải kể đến chính là bánh bột lọc Huế - “gốc gác” của các loại bánh bột lọc khác. Bánh bột lọc ở Huế có 2 loại: bánh bột lọc luộc gói bằng lá chuối và bánh bột lọc trần. Mỗi loại có cách chế biến cầu kì riêng để tạo nên hương vị độc đáo trong cái dai giòn và nhân tôm đậm đà, chỉ cần ngửi thôi cũng thấy thèm.
10. Bánh giò
Bánh giò là loại bánh ăn vặt quen thuộc ở Hà Nội. Bánh giò được làm từ bột gạo tẻ và bột năng nên bánh khá thanh, mềm không giống như các loại làm từ bột nếp. Nhân bánh là sự kết hợp của thịt băm, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương... sau đó được gói bằng lá chuối nên vỏ bánh cũng có màu xanh nhạt trông khá mát mắt và ngon miệng.
các loại bánh gói lá truyền thống Việt Nam
Lá chuối để gói bánh giò thường được phơi héo sau đó lau cho thật sạch và để khô, xếp vào phễu để thành khuôn rồi cho bánh, nhân bánh vào rồi gói bằng dây lạt. Bánh sau khi gói cho vào chõ hấp chừng 30 phút là chín.
Mỗi loại bánh mang một mùi vị khác nhau theo từng vùng mình, nhưng đều gói trọn tinh hoa của ẩm thực Việt ở bên trong. Là người Việt mà không thử hết 12 loại bánh trên thì thật phí đấy!
Có thể bạn quan tâm: